آریوبرزن

آریوبَرزَن سردار ایرانی و ساتراپ (استاندار) قسمتی از ایران در زمان داریوش سوم (پادشاهی 330-336 ق‌م)، آخرین پادشاه هخامنشیان، بود. او اسکندر مقدونی و بخشی از سپاهیانش را، که در راه تصرف تخت جمشید بودند، در گذرگاهی تنگ غافلگیر کرد و شجاعانه جنگید، اما نتوانست مانع رسیدن آنها به تخت جمشید شود.

کاسپیها

کاسپیها مردمی که پیش از ورود آریاییها به فلات ایران، در سواحل غربی و جنوب غربی دریای خزر ساکن بودند. کاسپیها با ورود تدریجی آریاییها به سرزمینشان، به‌تدریج، با آنها درآمیختند و یکی شدند.

کاسیها

کاسیها قومی بودند که در حوالی قفقاز و حدود کناره‌های غربی دریای خزر می‌زیستند و در آغاز هزارۀ دوم پیش از میلاد، یعنی پیش از ورود آریاییها به فلات ایران، به‌تدریج در دامنه‌های کوههای زاگرس و لرستان کنونی ساکن شدند. آنها برای به‌دست آوردن زمینهای کشاورزی به‌سمت بین‌النهرین حرکت کردند و بر سلسلۀ آموری بابِل چیره شدند. حکومت آنها در بابِل در حدود شش قرن ادامه داشت (1185-1760 ق م) تا اینکه به‌‌دست ایلامیها (عیلامیها) منقرض شد.

کادوسیها

کادوسیها قومی بودند که پیش از آمدن آریاییها به فلات ایران، در جنوب غربی دریای خزر (نواحی گیلان کنونی) و شرق آذربایجان می‌زیستند. نام کادوسیها نخستین‌بار در اوستا آمده است. پژوهشگران اَرمنی در نوشته‌های خود از آنها با نام کاتی‌شیان (کات‌شان) یاد کرده‌اند و بعضی تاریخ‌نویسان آنها را نیاکان تالشهای کنونی دانسته‌اند.کادوسیها مردمانی شکارچی و دامدار بودند و برای یافتن چراگاه و مراتع حاصلخیز به اراضی و جنگلهای اطراف دریای خزر (کاسپین) آمدند و در آنجا ساکن شدند. این قوم در حدود 750 سال پیش از میلاد با سکاها که به شمال غرب ایران مهاجرت کرده‌ بودند درآمیختند، سپس مانند طایفه‌های دیگر این مناطق، تحت حکومت سکاها قرار گرفتند.