فَرسایش خُرد شدن، شسته شدن و از بین رفتن سنگ و خاک و مواد موجود بر سطح زمین است. پدیدۀ فرسایش همچنین مواد خردشده و ناپیوسته بر سطح زمین را که در یک‌جا جمع شده‌اند جابه‌جا می‌کند. صخره‌های سخت تشکیل‌دهندۀ کوهها و بلندیها براثر هوازدگی به قطعات کوچک‌تر تبدیل می‌شوند. این مواد ناپیوسته که روی هم انباشته می‌شوند، مقاومت کمی در برابر آب، باد و نیروی جاذبه (گرانش) دارند و به‌راحتی شسته می‌شوند و فرسایش می‌یابند. هوازدگی سنگهای سخت به‌صورت مکانیکی و شیمیایی انجام می‌شود. همچنین عوامل فرسایشی سبب سایش سنگها و صخره‌های سطح زمین می‌شوند و اشکالی متنوع ایجاد می‌کنند. آبهای جاری، بارندگی، باد، جریانهای یخی، نیروی جاذبه و موجودات زنده مهم‌ترین عوامل فرسایش‌اند. می‌توان گفت از زمانی که جوّ زمین، آب و موجودات زنده در کرۀ زمین پدید آمده‌اند، فرسایش آغاز شده است. فرسایش درازمدت موجب تغییر شکل سطح زمین، هموار شدن بلندیها و پُر شدن مناطق فرورفته و پست می‌شود. شیب و ارتفاع زمین، میزان بارندگی و سرعت وزش باد و بزرگی و سرعت حرکت جریانهای آبی و یخی در شدت فرسایش تأثیرگذارند.
قاره خشکیهای وسیع كرۀ زمین است. قاره‌ها توسط اقیانوسها، کوهها و تنگه‌ها از یکدیگر جدا شده‌اند. ضخامت و ترکیب مواد تشکیل‌دهندۀ پوستۀ زمین در ناحیه‌های قاره‌ای و اقیانوسی تفاوت دارد. پوستۀ قاره‌ای از سنگهای آذرین گرانیتی، سنگهای رسوبی و سنگهای دگرگونی تشکیل شده است و ضخامت آن حدود 20 تا 60 کیلومتر است. ضخامت پوستۀ اقیانوسی حدود 8 تا 12 کیلومتر است و از سنگهای آذرین قلیایی مانند گابرو و بازالت تشکیل شده است.
غارهای ایران بخشی از میراث زمین‌شناختی و جاذبه‌های طبیعت‌گردی این سرزمین به‌شمار می‌آیند، بعضی از این غارها به‌عنوان آثار طبیعی ملی ثبت شده‌اند. غارهای ایران بیشتر در سنگهای آهکی ایجاد شده‌اند و از نوع انحلالی‌اند. غارهای نمکی، ماگمایی و یخی نیز در ایران وجود دارند.
غار حفرۀ طبیعی نسبتاً بزرگ روی زمین یا درون آن است که دهانه یا مدخل دارد. بعضی از غارها چندین متر عمق و یک اتاقک دارند. بعضی از غارها گسترده‌اند (طول و عرض زیاد دارند) و دارای حجره‌ها و گذرگاههای متعدد هستند. بزرگ‌ترین غار شناخته‌شدۀ جهان غار ماموت در کِنتاکی ایالات متحد امریکاست که حدود 306 کیلومتر طول دارد. غارها معمولاً تاریک هستند. رسوب نمکها و مواد رسوبی براثر آبهای زیرزمینی نقشهایی گوناگون روی سقف، دیواره و کف غار به‌وجود می‌آورد. درون بعضی از غارها، دریاچۀ زیرزمینی، نهر و آبشار نیز تشکیل می‌شود.
عَقیق سنگی نیمه‌قیمتی است از انواع کانی کوارتز که شفاف و دارای دو یا چند رگۀ رنگین است. عقیق به رنگهای سفید تا خاکستری تیره و سیاه و نیز رنگهای زرد، انواع سرخ و سبز وجود دارد.