فراماسونری تشکیلاتی مخفی است که با شعار برادری، همکاری و آزادی در بیشتر کشورهای جهان فعالیت می‌کند. انجمنها و شاخه‌های فراماسونری لُژ نام دارد و به کسانی که عضو این تشکیلات هستند فراماسون یا ماسون گفته می‌شود. فراماسون واژه‌ای فرانسوی به‌معنای بنایان آزاد است. برخی فراماسونها منشأ فراماسونری را به دورۀ سلطنت سلیمانِ پیامبر و بنایان و معماران ساختمان معبد او نسبت می‌دهند. گونیا، پرگار و شاقول، از مهم‌ترین نمادهای فراماسونری، از ارتباط کهن این تشکیلات با بنایان و معماران حکایت دارد.

فاطمیان سلسله‌ای از فرمانروایان شیعۀ اسماعیلی بودند که از سال ۲۹۷ تا ۵۶۷ ﻫ ق، نخست بر قسمتی از شمال افریقا و سپس بر مصر و شام حکومت کردند و دولتی بزرگ و نیرومند زیر عنوان خلافت فاطمیان، در برابر خلافت عباسیان بغداد، پدید آوردند. بنیان‌گذار این دولت، ابوعبدالله شیعی نام دارد که به نام و برای عُبِیدُالله مهدی به کوشش برخاست و سرانجام او را به فرمانروایی رسانید.

فَضل‌الله نوری (1259‌-‌1327 ﻫ ق) روحانی و مجتهد دورۀ مشروطیت و از شاگردان میرزای شیرازی بود. در جنبش تنباکو به‌رهبری میرزای شیرزای در سال 1309 ﻫ ق شرکت داشت. در آغاز با انقلاب مشروطیت همراه بود، ولی بعدها از مشروطه‌خواهان کناره گرفت و سرسختانه به مخالفت برخاست.