شاهنامۀ اَبومَنصوری کتابی است به نثر فارسی دربارۀ زندگی و کردار شاهان ایرانی از کیومرث، نخستین شاه پیشدادی، تا یزدگرد سوم، آخرین شاه ساسانی. از این کتاب تنها مقدمه‌ای چندصفحه‌ای به‌جا مانده است که آن را کهن‌ترین نمونۀ نثر فارسی دانسته‌اند.
کارنامۀ اردشیر بابکان داستانی است تاریخی ـ افسانه‌ای به خط و زبان پهلوی (فارسی میانه) دربارۀ زندگی اردشیر پسر بابک، بنیان‌گذار سلسلۀ ساسانیان، از نویسنده‌ای ناشناس. تاریخ نگارش آن را به اواخر دورۀ ساسانی (حدود 600 م) نسبت می‌دهند.
عُنصُری، ابوالقاسم حسن (431-350 ﻫ ق) ملک‌الشعرای دربار سلطان محمود غزنوی و ندیم و همنشین او بود.
فِرِیدون از چهره‌های برجستۀ ادبیات حماسی ایران و فرهنگ هند و ایرانی است. او ضحاک را شکست داد و سالیان دراز، آن‌گونه که در منابع آمده است، با خردمندی و دادگری پادشاهی کرد.
قاضی، محمد (1292-1376 ﻫ ش) از برجسته‌ترین و پرکارترین مترجمان ایرانی است که آثار فراوانی از ادبیات جهان را از زبان فرانسوی به فارسی ترجمه کرده است. ترجمه‌های او به‌ویژه ترجمۀ رُمان دُن‌کیشوت از لحاظ کاربرد واژه‌های مناسب و بیان ممتاز، اهمیت و شهرت بسیار یافته است.
قابوسنامه کتابی است در آیین سیاست و زندگی به زبان فارسی که عنصرالمعالی کیکاووس بن اسکندر بن قابوس بن وشمگیر، از آخرین امیران سلسلۀ زیاریان، برای پسرش گیلانشاه (نوادۀ دختری سلطان محمود غزنوی) نوشته است. دربارۀ تاریخ این کتاب اطلاع دقیق در دست نیست؛ اما برخی محققان به دلایلی تألیف آن را میان سالهای 457 تا 462 ﻫ ق، دانسته‌اند. چون کیکاووس را در تاریخ زیاریان به قابوس دوم می‌شناسند، این کتاب به قابوسنامه مشهور شده است؛ درحالی‌که در بعضی از نسخه‌های خطی، این کتاب، از زبان نویسنده، کتاب‌النصیحة نام داشته است.