جلد نوزدهم فرهنگنامه

جلد نوزدهم فرهنگنامۀ کودکان و نوجوانان که اکنون پیش روی شماست دربردارندۀ مقاله‌های حرف ف از فائو تا فیوز و بخشی از حرف ق از ق (سوره) تا قدومه است. این جلد دارای 191 مقاله، 34 مدخل ارجاعی، 133 تصویر، 12 نقشه و 03 جدول و نمودار است. برخی از مقاله‌های بلند این جلد عبارت‌اند از: فارابی، فارس، فارسی، فاطمیان، فتوسنتز، فردوسی، فرهنگ‌عامه، فضانوردی، فلسفه، فناوری، فیزیک و قاجاریان. در این جلد حدود 90 مدخل به ایران اختصاص دارد و کوشش شده است در مدخلهای دیگر نیز آگاهیهایی دربارۀ ایران بیاید.
در سال 1395 خانم توران میرهادی، بنیان‌گذار شورای کتاب کودک و فرهنگنامۀ کودکان و نوجوانان، از میان ما رفتند. از آن زمان، همکاران و یاران ایشان در سازمان و دفتر تألیف فرهنگنامه وظیفۀ خود دانسته‌اند مصمم‌تر از گذشته این کار سترگ را پی بگیرند و تا حد امکان بکوشند که فاصلۀ انتشار جلدهای جدید کاهش یابد و هرچه زودتر جلدهای باقی ماندۀ ویراست اول به علاقه‌مندان عرضه شود. در جلد حاضر آقای دکتر صادق سجادی سرویراستاری را بر عهده داشتند. همچنین 120 نفر پدیدآورنده در 28 گروه موضوعی فرهنگنامه عمدتاً داوطلبانه همکاری کرده‌اند.
در تاریخ19 آبان 1398 ،مراسم چهل‌سالگی فرهنگنامۀ کودکان و نوجوانان در تالار قلم کتابخانۀ ملی برگزار شد. در این جلسه لوح تقدیر فرهنگنامه حضور خانم ایران گرگین که از سال 1359 تاکنون سرویراستاری فرهنگنامه را بر عهده دارند تقدیم و از ایشان تجلیل شد و کتاب چهل سال با فرهنگنامۀ کودکان و نوجوانان به‌عنوان ارج‌نامۀ پدیدآورندگان منتشر گردید.
در تاریخ 22 دی 8931 در شب بخارا ویژۀ بزرگداشت دکتر علی بلوکباشی، به‌پاس سی سال همراهی ایشان با فرهنگنامه در مقام نویسنده و کارشناس موضوعی بیش از 250 مقالۀ مردم‌شناسی، لوح‌ تقدیر فرهنگنامه به دکتر بلوکباشی تقدیم شد.
در حال حاضر جلدهای 20، 21، 22 فرهنگنامه با برنامۀ زمان‌بندی‌شده در مراحل مختلف تألیف و ویرایش قرار دارند. روزآمدسازی جلدهای اول تا یازدهم نیز پایان یافته است که امیدواریم در سال پیش‌رو چهار جلد این مجموعه منتشر شود. امیدواریم امکان استفاده از فرهنگنامه در فضای مجازی بر پایۀ متن روزآمدشده هرچه زودتر فراهم گردد. خوشبختانه وبگاه جامع فرهنگنامۀ کودکان و نوجوانان در سال 1398 به بهره‌برداری رسید.
شورای کتاب کودک در پدیدآوردن و انتشار جلد نوزدهم فرهنگنامه همچون گذشته از همراهی و همدلی گروه بزرگ همکاران داوطلب، راهنمایی بی‌دریغ مشاوران علمی و فنی و همراهی مشاوران نوجوان، پشتیبانی یاری‌دهندگان و هنرمندان فرهنگ‌دوست، مجموعۀ حامیان و شرکت تهیه و نشر فرهنگنامه، که طرح نشر و بازنشر آثار مربوط به فرهنگنامه و پیشکسوتان شورا را دنبال می‌کند، برخوردار بوده و امیدوار است با توجه هرچه بیشتر حامیان فعالیتهای فرهنگی در جهت تأمین فضای کاری مناسب، بر سرعت تألیف فرهنگنامه افزوده شود. ضمن تشکر از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیران کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، شورای کتاب کودک امیدوار است با توسعه و گسترش هرچه بیشتر کتابخانه‌های عمومی و مدارس کشور و افزودن مجموعۀ گرانقدر فرهنگنامه به کتابخانه‌ها، این اثر در اختیار کودکان و نوجوانان، مربیان، کتابداران و خانواده‌ها قرار گیرد.
هیئت‌مدیرۀ شورای کتاب کودک از شورای مدیریت فرهنگنامه، سرویراستاران، پدیدآورندگان، ویراستاران موضوعی و زبان و بیان و همکاران در بخشهای پشتیبانی، مشاوران علمی و فرهنگی، مشاوران نوجوان، یاری‌دهندگان، حامیان، رسانه‌ها، سازمانها و همۀ کسانی که با درک دشواریهای این کوشش عظیم، با صمیمیت و شکیبایی بسیار به ما یاری رسانده‌‌اند سپاسگزار است.

اسفند 1398

نوش‌آفرین انصاری، سحر ترهنده، عاطفه سلیانی، نگین شهری، پروین فخاری‌نیا،
فاطمه مرتضایی‌فرد، خدیجه میرخانی، علیرضا میرفخرائی،اکبر نعمتی (آئین)، و سیما صفاری‌آشتیانی (بازرس اصلی)