فانوس چراغی دستی و قابل حمل است که ساخت و استفاده از آن سابقه‌ای دیرین دارد. چون روشنایی فانوسها حاصل از سوختن روغن و نفت بود، برای جلوگیری از خاموش شدن آن براثر باد و باران، پوششی شفاف روی آن می‌گذاشتند. معمولاً فانوس را در جایی بلند نصب می‌کردند تا مسافت زیادی را روشن ‌کند یا از مسافتی دور دیده شود. فانوس را، از قدیم تاکنون، از موادی مانند شیشه، کاغذ و پارچه، و بدنه و پایۀ آن را از چوب یا فلز می‌سازند و در آن چراغ یا شمع می‌گذارند. امروزه برای روشن کردن فانوس از گاز، باتری و برق استفاده می‌شود. فانوس را به ‌شکلهای گوناگون می‌سازند که هریک کاربردی خاص دارد، مانند فانوس دریایی و فانوس راه‌‌آهن که برای علامت دادن و راهنمایی قطار و کشتی به‌کار می‌رود.

فالگیری پیشگویی آینده از راه فراطبیعی، با استفاده از عناصر طبیعی و ابزار و وسایل ساختۀ دستِ بشر است.

فریزر، جیمز جورج (James George Frazer، 1854-1941م) پژوهشگر و مردم‌شناس اسکاتلندی است که به‌دلیل تحقیقات گسترده در زمینۀ باورها و اعتقادات جوامع بشری شهرت دارد.

فِتیشیسم اعتقاد به نیروی جادویی برخی از اشیا و نقش مرموز آنها در دور کردن شَر دشمن و جلوگیری از بلا، برآوردن حاجتها و درمان بیماریهاست. این اشیا را فتیش می‌نامند که از واژه‌ای پرتغالی به‌معنی سحر و جادو گرفته شده است. هنگامی‌که دریانوردان پرتغالی در نیمۀ دوم قرن پانزدهم میلادی، به سرزمینهای غرب افریقا دست یافتند، به بومیانی برخوردند که اشیایی چون درخت، ماهی، استخوان، مجسمه، سنگ تراشیده و مُهره را مقدس و در زندگی خود مؤثر می‌دانستند. پرتغالیها این اشیا را به‌نام طلمسهایی نامیدند که خود برای خوشبختی و دفع چشم‌زخم به‌کار می‌بردند.