اَلب اَرسلان دومین پادشاه از سلسلۀ سلجوقیان بزرگ است که پس از عمویش، طُغرُل سلجوقی، به پادشاهی رسید و از سال 455 تا 465 ﻫ ق بر ایران فرمانروایی کرد. پدرش، چَغری بیگ، در دورۀ پادشاهی طغرل، حاکم ماوراءالنهر و خراسان بود. الب‌ارسلان پس از درگذشت پدر، جانشین او شد. طغرل سلجوقی که فرزند نداشت، سُلیمان، یکی دیگر از پسران چغری بیگ، را به جانشینی خود برگزیده بود. اما الب‌ارسلان از اطاعت برادرش، سلیمان، سرپیچی کرد و خود را در خراسان پادشاه خواند. عده‌ای از امیران سلجوقی نیز به پشتیبانی از او برخاستند و الب‌ارسلان را به‌جانشینی طغرل پذیرفتند. پس از آن، الب‌ارسلان همراه وزیرش، خواجه نظام‌الملک، برای سرکوبی پسر عموی پدرش، قُتَلْمِش که ادعای پادشاهی داشت، به‌طرف ری حرکت کرد. در جنگی که میان سپاهیان دو طرف روی داد، الب‌ارسلان به پیروزی رسید و قتلمش کشته شد.
