آزادی امکان عملی کردن تصمیمهایی است که فرد یا جامعه به میل و ارادۀ خود می‌گیرد. اگر انسان بتواند همۀ تصمیمهایی را که می‌گیرد عملی کند و کسی یا سازمانی اندیشه، گفتار و کردار او را محدود نکند و در قید و بند در نیاورد، دارای آزادی مُطلق، یعنی آزادی بی‌حد و مرز است. اما چون انسانها به‌طور اجتماعی زندگی می‌کنند، نمی‌توانند آزادی مطلق داشته باشند. زیرا آزادی بی‌حد و مرز یک فرد به پایمال شدن آزادی افراد دیگر اجتماع می‌انجامد. به همین سبب است که هر جامعه‌ای با قانونها و مقررات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی خاصی هم حافظ آزادیهای افراد آن جامعه می‌شود و هم حد و مرزهایی برای این‌گونه آزادیها به وجود می‌آورد. قانونها و مقررات جهانی نیز آزادیهای مردم سراسر جهان و حد و مرزهای آنها را در جامعۀ جهانی معین و مشخص می‌کنند. تلاشها و مبارزه‌های انسان در طول تاریخ زندگیِ اجتماعی او همواره برای به دست آوردن آزادیهای مَشروع و قید و بند زدن به آزادی مطلقِ فرمانروایان ستمگر و زورمندان بوده است.
