لاجورد سنگی به رنگ آبی نیلی از کانیهای سیلیکاتی و جواهری نیمه‌‌قیمتی است. این سنگ در ساخت زیورآلات، اشیای قیمتی و مجسمه کاربرد داشته است و اکنون نیز دارد. از لاجورد رنگدانۀ آبی به‌دست می‌آید که در نقاشی، سفالگری و کاشیکاریهای گرانبها استفاده می‌شود.
گُسَل (گسله) شکستگیهایی در سنگهای پوستۀ زمین است که براثر نیروهای فشاری یا کِششی، در نواحی برخورد صفحات تکتونیکی (صفحات تشکیل‌دهندۀ بیرونی‌ترین لایۀ زمین)، و یا کوهزایی ایجاد می‌شود و سبب جابه‌جایی سنگهای پوستۀ زمین می‌گردد. سطح شکستگی به‌وجود‌آمده صفحۀ گسلی نام دارد. به‌وجود آمدن یا تشکیل گسلها معمولاً با زلزله (زمین‌لرزه) همراه است. مناطق گسلی، نواحی زلزله‌خیز به‌شمار می‌رود.
نگاه کنید به باد
نگاه کنید به زغال سنگ
نگاه کنید به پالایشگاه، سوخت و ساز
کوه قسمتی از پوستۀ زمین است که نسبت به محیط اطراف خود ارتفاع بیشتری دارد. کوه هم در خشکیها وجود دارد و هم در کف اقیانوسها. کوهها شکلهای مختلف دارند و نحوۀ تشکیل آنها نیز متفاوت است. مرتفع‌ترین قسمت هر کوه قله نامیده می‌شود. اطراف کوهها را معمولاً دره‌ها و یا دشتها فراگرفته‌اند. کوهها با شیبهای تند یا ملایم به دشتها متصل می‌شوند و سپس به ناحیۀ هموار دشت یا به بستر رودها می‌رسند. جاری شدن آبهای حاصل از بارش در کوهستان سبب فرسایش کوهها و ایجاد دره می‌شود. دره‌ها به شکلهای مختلف هستند و معمولاً به‌صورت شبکه‌ای در بین کوههای بلند گسترش دارند. بستر رودها در کم‌عمق‌ترین ناحیۀ هر شبکۀ دره‌ای ایجاد می‌شود.