قَرَه‌کلیسا

قَرَه‌کلیسا (کاراکلیسا) نام یکی از کلیساهای تاریخی ایران و از زیارتگاههای مهم ارمنیها در استان آذربایجان غربی است. این کلیسا در جنوب شهر ماکو و شمال شرقی شهرستان چالدران قرار دارد. بر پایۀ منابع تاریخی ارمنی، قره‌کلیسا اصلاً محل دفن تادئوس یا طاطاووس مقدس، یکی از حواریون حضرت عیسی(ع)، است که گفته‌اند در سال 66 م، در این مکان به شهادت رسیده است. تاریخ دقیق ساخت کلیسا معلوم نیست، اما برخی منابع ساخت آن را بین قرن چهارم و ششم میلادی می‌دانند.

عَجایب هَفتگانه

عَجایب هَفتگانه ترجمۀ فارسی اصطلاحی است مربوط به دوران یونان و روم باستان. در آن دوران در یونان باستان و نیز در زمان اسکندر مقدونی در روم، هفت اثر معماری و پیکرۀ عظیم را به این نام می‌خواندند. در طول زمان فهرست عجایب هفتگانه تغییر کرده است. اهرام سه‌گانۀ مصر، باغهای معلق بابل، مجسمۀ زئوس، معبد آرتمیس، موسولئوم، مجسمۀ رودس و فانوس دریایی اسکندریه نخستین عجایب هفتگانه بوده ‌است. این فهرست به آنتی‌پاتر، نویسندۀ یونانی قرن دوم پیش از میلاد، منسوب است. دورۀ ساخت این آثار از حدود 000 3 سال پیش از میلاد تا 476 م است. از این آثار به‌جز اهرام مصر، تنها تصویرهایی خیالی برجای ‌مانده است.

عالی‌قاپو

عالی‌قاپو بنایی تاریخی است در غرب میدان نقش جهان اصفهان و روبه‌روی مسجد شیخ لطف‌الله. ساخت آن در زمان شاه عباس اول صفوی (996-1038ﻫ ق) آغاز شد اما پس از آن، در زمانی نزدیک به یک قرن و در پنج مرحلۀ ساخت‌وساز، به‌شکل بنای شش طبقۀ امروزی درآمد. این بنا با حدودِ 48 متر بلندی، از روبه‌رو سه طبقه، از پشت چهار طبقه و از پهلو پنج طبقه دیده می‌شود. عالی‌قاپو برای اقامت شاهان صفوی و پذیرایی از مهمانان شاه ساخته شد. عالی‌قاپو عبارتی به زبان ترکی است به‌معنی دروازۀ عالی (شاهانه). معماری عالی‌قاپو را کار استاد علی‌اکبر اصفهانی یا استاد محمدرضا پسر استاد حسین بنای اصفهانی دانسته‌اند و بیشتر نقاشیهای بنا کار رضا عباسی است.