اِسفندیار از چهره‌های داستانهای باستانی ایران و شاهنامۀ‌ فردوسی است. پسر گُشتاسب، پادشاه کیانی، و پهلوان دلیر ایرانی بود. به او رویین‌تَن می‌گفتند، زیرا عقیده داشتند که هیچ سلاحی بر بدنش اثر ندارد.

اَسرارُالتّوحید از مهم‌ترین کتابهای عرفانی به فارسی است که محمّدبن مُنَوَّر، نوادۀ ابوسعیدابوالخیر، در نیمۀ دوم قرن ششم هجری قمری تألیف کرده است. این کتاب شرح احوال، سخنان و کارهای شگفت‌انگیز ابوسعید ابوالخیر، عارف ایرانی قرنهای چهارم و پنجم هجری قمری، است.

اَسدی طوسی (درگذشت 465ھ ق) شاعر حماسه‌‌سرای ایرانی است. منظومۀ گرشاسب‌نامه از مهم‌ترین آثار اوست.

اِستِعاره در ادبیات به کاربردن واژه‌ای است در معنایی به‌جز معنی حقیقی آن. شاعر یا نویسنده می‌کوشد به‌یاری استعاره توجه خواننده یا شنونده را به ویژگی مورد نظر خود در چیزی، کسی یا حالتی جلب کند.

اَزرَقیِ هَرَوی شاعر ایرانی است که در قرن پنجم هجری قمری می‌زیست. نامش زِینُ الدّین بود. در شهر هَرات، در خراسان، به دنیا آمد و به‌همین‌سبب به هَرَوی شهرت یافت.

اَرنَواز از چهره‌های داستانهای باستانی ایران و شاهنامۀ فردوسی است. دختر جَمشید، پادشاه پیشدادی ایران، بود. چون جمشید گرفتار غرور شد و خود را خدا خواند، بزرگان ایران از او روی گرداندند و به ضَحّاک، فرمانروای تازیان، روی آوردند. ضحّاک به ایران تاخت و پس از کشتن جمشید و دست یافتن بر فرمانروایی ایران، ارنواز و خواهرش شَهرناز، را به زنی گرفت. فِریدون، دیگر پادشاه پیشدادی ایران، پس از پیروزی بر ضحّاک، ارنواز و شهرناز را از بند او آزاد کرد و به همسری برگزید. در بعضی از نُسخه‌های شاهنامۀ فردوسی ارنواز و شهرناز را خواهران جمشید نوشته‌اند.