آمیب موجود زندۀ تکسلولی از آغازیان است که فقط بهوسیلۀ میکروسکوپ میتوان آن را دید. اندازۀ آن در حدود 0/25 میلیمتر است. بعضی از آمیبها در آب یا خاک نمناک و بعضی از آنها در بدن جانوران و انسان زندگی میکنند. بدن آمیب فقط از یک سلول ساخته شده است که دارای هستهای بیضیشکل است. این سلول تودهای از پروتوپلاسم است که شکلی معین ندارد. پروتوپلاسم مادهای است زنده، بیرنگ و شفاف، با حالتی شبیه به سفیدۀ تخممرغ که در سلولهای همۀ جانوران و گیاهان وجود دارد. پوستهای نازک، که خاصیت کشسانی دارد، دور پروتوپلاسم را فرا گرفته است. آب و گازهایی مانند اکسیژن و کربن دیاکسید از این پوسته میگذرند و وارد بدن آمیب میشوند یا از آن بیرون میروند.
آموندسِن، روآل (Roald Amundsen، 1928-1872م) دریانورد نروژی و کاشف قطب جنوب است.
آموزش و پرورش در جهان انسان تا هنگامی که زبانی برای گفتوشنود پدید نیاورده بود، تنها از راه مشاهده و تقلید، کارآموزی و شاگردی و شرکت در مراسم و پیروی از سنتهای خانواده و قبیله آموزش میدید و پرورش مییافت. شکار کردن، جمعآوری دانه، ساختن سرپناه، ساختن ابزارهایی از سنگ، تهیۀ پوشاک از پوست جانوران، دفاع از خود در برابر خطرها و راه و روش پرستش پدیدههای طبیعی و فرمانبرداری از بزرگترها را از خانواده و قبیله یاد میگرفت. امروز هم انسان از راه مشاهده و تقلید، یا کارآموزی و زندگی در جامعه بهطور غیررسمی پرورش مییابد و آموزش میبیند.
آموزش و پرورش در ایران دربارۀ چگونگی آموزش و پرورش نخستین مردمانی که پیش از مهاجرت آریاییها در این سرزمین زندگی میکردهاند، آگاهی چندانی در دست نیست. از زمان مهاجرت آریاییها به ایران تاکنون دگرگونیهای اجتماعی و سیاسی بسیاری در این سرزمین روی داده است که مهمترین آنها رواج دین اسلام در کشور بوده است. ازاینرو، چگونگی دگرگونیهای مهم آموزش و پرورش در ایران را میتوان در دو دورۀ پیش از اسلام و پس از اسلام بررسی کرد.
آموزش و پرورش یاد دادن دانش، مهارتها و رفتارهای معین به انسان است، با این هدف که در شرایط گوناگون بهتر بیندیشد، بهتر زندگی کند و رفتار و کردار مناسب و مفید برای خود و جامعه داشته باشد.
آمودریا نام ایرانی رود جیحون است که در آسیای مرکزی جاری است. این رود از کوههای هندوکش در شمال افغانستان سرچشمه میگیرد، از مرز میان افغانستان با تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان میگذرد و وارد ترکمنستان میشود. سپس بهطرف شمال غربی میرود و وارد ازبکستان میشود. در گذشته، آمودریا به دریاچۀ آرال میریخت. امروزه تقریباً همۀ آب آن برای آبیاری کشتزارهای حوضۀ آبریز آمودریا مصرف میشود. طول آمودریا 540 2 کیلومتر و مساحت حوضۀ آبریز آن 500 465 کیلومتر مربع است.