البرز

اَلبُرز رشته‌کوهی است در شمال ایران که از درۀ رود آستارا، در غرب دریای خزر، آغاز می‌شود و در شرق دریای خزر به کوههای خراسان می‌پیوندد. طول این رشته‌کوه نزدیک به 950 کیلومتر است. ارتفاع آن در بخشهای گوناگون متفاوت است و در بخش مرکزی به بالاترین حدّ خود می‌رسد. رشته‌کوه البرز قله‌های بسیار بلند، دره‌های پرپیچ و خم و گردنه‌های فراوان دارد. دماوند، بلندترین قلۀ ایران، با 671 5 متر ارتفاع از سطح آبهای آزاد، در البرز جای دارد. درّه‌های سفیدرود، چالوس و هَراز مهم‌ترین دره‌های البرز هستند. رشته‌کوه البرز مانند دیواری بلند میان دریای خزر و فلات مرکزی ایران قرار گرفته است. بسیاری از دامنه‌های شمالی البرز، به‌ویژه نواحی واقع در کنار دریای خزر، آب‌وهوای معتدل و بارندگی فراوان دارند. درحالی‌که دامنه‌های جنوبی آن، که شیب آنها به‌سوی فلات مرکزی است و بخار آب دریای خزر و بادهای مرطوب شمال غربی به آنها نمی‌رسد، دارای آب‌وهوای نیمه‌بیابانی و نیز بارش اندک است.

البرز

البرز، استان از تقسیمات کشوری جمهوری اسلامی ایران است. از شمال به استان مازندران، از شرق به استان تهران، از غرب به استان قزوین و از جنوب به استان مرکزی محدود است.

اَلب اَرسلان

اَلب‌‌ اَرسلان دومین پادشاه از سلسلۀ سلجوقیان بزرگ است که پس از عمویش، طُغرُل سلجوقی، به پادشاهی رسید و از سال 455 تا 465 ﻫ ق بر ایران فرمانروایی کرد. پدرش، چَغری بیگ، در دورۀ پادشاهی طغرل، حاکم ماوراءالنهر و خراسان بود. الب‌ارسلان پس از درگذشت پدر، جانشین او شد. طغرل سلجوقی که فرزند نداشت، سُلیمان، یکی دیگر از پسران چغری بیگ، را به جانشینی خود برگزیده بود. اما الب‌ارسلان از اطاعت برادرش، سلیمان، سرپیچی کرد و خود را در خراسان پادشاه خواند. عده‌ای از امیران سلجوقی نیز به پشتیبانی از او برخاستند و الب‌ارسلان را به‌جانشینی طغرل پذیرفتند. پس ‌از آن، الب‌ارسلان همراه وزیرش، خواجه ‌نظام‌الملک، برای سرکوبی پسر عموی پدرش، قُتَلْمِش که ادعای پادشاهی داشت، به‌طرف ری حرکت کرد. در جنگی که میان سپاهیان دو طرف روی داد، الب‌ارسلان به پیروزی رسید و قتلمش کشته شد.

اَل

اَل درختی است جنگلی و بومی سرزمینهای معتدل آسیا، اروپا و امریکای شمالی. تاکنون در جهان، حدود 65 گونه از این درخت شناخته شده است. این درخت در ایران 3 گونه دارد. یک گونۀ آن در جنگلهای شمال و غرب ایران به‌فراوانی می‌روید که سیاه‌اَل نامیده می‌شود. گونۀ دیگر این درخت زغال‌اَخته است که فقط در جنگلهای ارسباران می‌روید. گونۀ دیگر اَل نیز در ارسباران، ارومیه و کردستان یافت می‌شود که شَفت نام دارد.