اِمام واژهای عربی است بهمعنی پیشوا و رهبر. جمع آن اَئِمه است و بهصورت مفرد و جمع در قرآن دوازده بار آمده است، مثلاً برای اشاره به راهنمایان حق (سورههای بقره، آیۀ 124 و انبیاء، آیۀ 73) و رهبران کفر و باطل (سورههای توبه، آیۀ 12 و قصص، آیۀ 41). این واژه در قرآن در اشاره به کتاب حضرت موسی(ع) نیز بهکار برده شده است (سورههای هود، آیۀ 17 و احقاف، آیۀ 12). امام جانشین پیامبر(ص) و رهبر مسلمانان در کارهای دینی و دُنیوی است. در حدیث و منابع دینی، صاحبان بعضی منصبهای دینی و اجتماعی و مانند آن نیز امام نامیده شدهاند، مانند امام جماعت. اما این کلمه در سه مورد کاربرد بیشتری دارد: